What we leave behind door Het Parool

Het Parool - Dinsdag 26 maart 2019

Recensie: 'Alsof ze van klei zijn gemaakt'

Theater Utrecht brengt de figuren vol heroïek en dramatiek.

In What We Leave Behind, de nieuwe regie van Davy Pieters, staat de blik van de kunstenaar centraal. Halverwege worden de performers, zestien stuks in totaal, op hefmasten de speelvloer opgereden - alsof ze regelrecht van de bouwmarkt komen - en als objecten in de gewenste positie geplaatst. Houdingen en mimieken worden geboetseerd alsof ze van klei zijn.

Op die manier wordt een van de performers zodanig gemodelleerd dat hij Edvard Munch' De schreeuw representeert. Ook Het vlot van de Medusa van Théodore Géricault gold als belangrijke inspiratiebron voor Pieters. Vol heroïek en dramatiek verbeelden de spelers de figuren op het doek. Langzaam draait het werk om haar eigen as. Alsof het alle perspectieven wil laten zien. Maar nog steeds is het uitsluitend het perspectief van de kunstenaar.

Als de kunst een doorgeefluik naar de toekomst is - zoals Géricault allesbepalend bleek voor hoe we ons nu, tweehonderd jaar later, de schipbreukvoor de geest halen - dan hebben de kunstenaars een grote verantwoordelijkheid in die nalatenschap. Met haar gestileerde, filmische bewegingstaal, ondersteund door een unheimische soundscape van Christiaan Verbeek, schept Pieters een vaak onheilspellend en bizar univer- sum. Helaas is de voorstelling minder dwingend dan we van haar gewend zijn. De timelapse lijkt soms te lijden aan willekeur. Sommige sequenties komen terug, soms net even anders. Behalve iconische kunst vertrekt ze ook vanuit algemenere beelden: een dansfeest mondt uit in draaikolk aan rennende mensen, een confrontatie tussen betogers en politie loopt uit de hand.

De voorstelling is helaas minder dwingend dan we van Pieters gewend zijn

Daardoor waaiert de voorstelling uit. We zien de constructiedrift van de mens, onze neiging om, zodra we de dingen vastleggen, het een beetje naar onze eigen hand te zetten en zo - bedoeld of onbedoeld - invloed uit te oefenen op de geschiedschrijving. Dat wordt in mooie beelden gevangen in deze aangename maar ongevaarlijke mimeperformance.

Sander Janssens

-» FOTO ROEL VAN BERCKELAER