Het is een eindje fietsen, maar dan heb je ook wat. Net buiten Utrecht ligt een schilderachtig polderlandschap met in de verte de contouren van de stad. Maar in het fascinerende parallelle universum van regisseur Davy Pieters kijkt het theaterpubliek van haar voorstelling ‘Re-enactment of the Now’ niet naar het echte
polderlandschap.

Wij, toeschouwers uit de toekomst, blikken terug op het historische Utrechtse polderlandschap anno 2016. Voordat, zo impliceert de droge stem van de Engelstalige verteller op onze koptelefoons, de catastrofe zich voltrok. De verteller wijst ons op de bomen, de lucht, het gras: net echt allemaal. Hij richt onze aandacht op het meisje op de fiets met haar spijkerbroek die duizenden liters water kostte om te maken. En op de jongen op de
brommer die, hoe naïef, op fossiele brandstof liep.

Met het vervangen van het huidige weiland anno 2016 voor een nagespeeld weiland in de toekomst heeft Pieters een briljante manier gevonden om de de klimaatproblematiek in een voorstelling te vatten. We ontkennen inmiddels niet meer dat er een probleem is. We weten dat we minder de auto moeten nemen, duurzamer moeten eten.

Maar de klimaatverandering is zo theoretisch dat we de urgentie ervan niet voelen. Door ons alledaagse leventje in korte, associatieve scènetjes te tonen -wachten op de trein, een huwelijksaanzoek, een mooi gezongen liedje -maar in de vorm van een nostalgische reconstructie vanuit de door rampen getroffen toekomst, wordt de fragiliteit van die gebeurtenisjes plots pijnlijk invoelbaar.

In de kenmerkende stijl van Pieters zijn die scènes even associatief als helder, even simpel als slim, waarbij de regisseur subliem gebruik maken van de lange lijnen van het polderlandschap. Binnen die zelfverzonnen toekomstige reconstructie kan Pieters het zich bovendien veroorloven om schaamteloos moralistisch te zijn.

Zoals in de noodlottige scène waarin de toeschouwer zich het onderlopende Utrecht moet voorstellen, maar die qua dramatiek zo uit een rampenfilm kan komen. Of in het daaropvolgende sentimentele stervende-zwanendansje. Dat futuristisch moralisme levert een hersenknarsende dubbele bodem op.

De verteller waarschuwt de toekomstige toeschouwer lering te trekken uit deze naïviteit van de 21ste-eeuwers voor de rampen die nog kunnen volgen. Tegelijkertijd beseffen de aanwezigen dat al het moralisme ons in het heden niet over de streep gaat trekken om iets aan de toekomst te veranderen. In tegendeel. Met dat pijnlijke besef op zijn bagagedrager moet de toeschouwer de polder weer uitpeddelen.

Robbert van Heuven