Door merg en been

• .. En dan heb je nog een theatermaker als Naomi Velissariou, die haar voorstelling weliswaar in het theater presenteert, maar dat theater eerst helemaal afbreekt. In De Paardenkathedraal – thuishonk van Theater Utrecht, die de voorstelling coproduceert – speelt ze Permanent Destruction – The SK Concert, samen met muzikant-producer Joost Maaskant.*

De tribune is weggehaald, de zaal hangt vol rook en het ruikt – al bij de première – naar verschaald bier. Velissariou presenteert haar voorstelling als popconcert. Samen met Maaskant vormt ze de pop-upband Permanent Destruction, die teksten van toneelschrijver Sarah Kane op elektronische muziek zette.

Kane leed aan ernstige psychiatrische problemen, had last van depressies en psychoses en pleegde uiteindelijk op 28-jarige leeftijd zelfmoord. Dat vond onontkoombaar weerklank in haar indringende, van (zelf)haat doordrenkte toneelteksten.

Velissariou en Maaskant presenteren die teksten zonder anekdotische context, waardoor de destructiviteit eens te meer invoelbaar wordt. Het publiek swingt en juicht op zinnen als ‘I have become so depressed by the fact of my mortality, that I have decided to commit suicide’, ‘Death is my lover and he wants to move in’ en ‘What I sometimes mistakefor ecstasy is simply the absence ofgrief.

Uiteindelijk, na een hartenkreet om liefde die door merg en been gaat, verdwijnt Velissariou van het podium en lost ze op in de dood waar ze zo naar verlangt. De artiest is letterlijk opgebrand en dat wordt op indringende (en wonderschone!) wijze vormgegeven door videokunstenaar Frederik Heyman. De setting van het liveconcert is briljant. Er gelden andere codes dan bij een theatervoorstelling, er wordt geen anekdotiek of narratief verwacht, het publiek en de artiest willen samen opgaan in dezelfde emoties. De artiest wordt doorgaans bovendien verheerlijkt.

Met z’n allen zingen we mee: ‘A livingfuckinghell’ en ‘Rape metilll come’. Zo spoort de zaal haar vol overgave aan als ze zingt over zelfhaat, isolement en dood. Over medeplichtig maken gesproken.