door Sandra Kooke

Tsjechov anno 2018. Dat zijn twintigers, dertigers, die net als in het negentiende-eeuwse Rusland van de toneelschrijver Anton Tsjechov heel interessant doen, maar zich eigenlijk geen raad weten met het leven. Waar moeten ze voor leven, wat is een zinvol doel? En bah, wat moet je daar hard voor werken. Nee, daar heb ik vandaag nog geen zin in. En een relatie, voor altijd? Pfff, dat weet ik niet, hoor.

Regisseur Thibaud Delpeut zet deze wereld feilloos neer in de voorstelling ‘Platonov’ van Theater Utrecht. Al die typetjes die de Utrechtse café’s bevolken, zie je op het toneel terug. Anna die uit verveling porno kijkt, Nico die een toyboy heeft, maar geen serieuze plannen, Simon de gezondheidsfreak (‘waar zijn mijn avocado’s gebleven. Ik had er vier’), Iza, de studente Liberal Arts and Sciences.

En Misja Platonov. Hij is met vrouw en baby een jaar naar India geweest en nu weer terug. Zijn komst zorgt bij iedereen voor opwinding, hij is de zon van hun bestaan.

En daar is acteur Vincent van der Valk als Platonov: mager, lange haren, maar wat een uitstraling. Niet knap, niet aardig, maar wel de coolste van allemaal; de voorstelling draait meteen om deze man die grenzeloos en meedogenloos opereert. Hij flirt en schoffeert, mannen en vrouwen worden boos en verliefd op hem.

Platonov is doelloos en verveeld. De enige drive die hij heeft is kapot maken. Daarom kan niemand hem iets maken. Geweldig hoe Van der Valk soms eenzaam op een afstandje staat te kijken naar het plezier van de anderen en een volgend slachtoffer uitzoekt. Tijdens een feestje met veel drank, waar de cokedealer goede zaken doet, loopt het uit de hand. Te veel vrouwen denken dat Platonov voor haar kiest, zijn vrouw pikt het niet meer.

Modernisering
Delpeut volgt de tekst van Tsjechov (in de vertaling van Jacob Derwig) op de voet, maar brengt talloze moderniseringen aan: de playstation, de avocado’s, de red bull en het hedendaagse taalgebruik ‘Ga nou niet je lul achterna, want dan wordt het weer huilie-huilie’. Dat werkt fantastisch.

Jammer dat Delpeut zo nadrukkelijk de boodschap kwijt wil dat we tegenwoordig te veel gaan voor losse connecties in plaats van stabiele relaties. Die stopt hij in een monoloog van Platonov. Die vorm is gezocht en overbodig, want we hebben net uitgebreid gezien hoe deze generatie – Platonov voorop – omgaat met relaties. Delpeut koos ook voor een ander einde dan het dramatische van Tsjechov. Dat einde komt volstrekt onverwacht, maar is goed gekozen.

Dat dit een heerlijke voorstelling is, komt vooral door het spel van de acteurs. Vol overgave wordt er geouwehoerd, gezopen, gezoend en gevochten in dat geweldige decor van een hippe loft. Met als uitschieters Ilke Paddenburg – grappig als altijd, maar ook heel mooi verdrietig – en Van der Valk, die zowel de meedogenloze als de wanhopige kant van Platonov overtuigend laat zien.